Για την ανάπλαση στο Σκοπευτήριο Καισαριανής
Στις 9/5 τοποθετήθηκαν λαμαρίνες πέριξ του “Χαράματος” και της Σκοπευτικής, ενώ στις 20/5 κόπηκαν τα πρώτα δέντρα εντός του εργοταξίου. Με αυτόν τον τρόπο σηματοδοτήθηκε η έναρξη της ανάπλασης του ιστορικού χώρου του σκοπευτηρίου. Εφόσον η τεχνική υπηρεσία του Δήμου Καισαριανής έκανε την προμελέτη, έπειτα ανέθεσε σε αρχιτέκτονες την ολοκλήρωση της το 2019. Το σκοπευτήριο που ζούμε κάθε μέρα, βγάζουμε βόλτα τα ζώα μας, χαιρόμαστε την σκιά των δέντρων του, αθλούμαστε και διασκεδάζουμε απειλείται να αλλάξει. Κατά τη γνώμη μας προς το χειρότερο. Ας το αναλύσουμε όμως!
Τι διαφημίζεται;
Η μελέτη αναφέρεται σε θέατρο 800 θέσεων, βιβλιοθήκη, εικαστικά εργαστήρια και αναγνωστήριο. Ανέγερση διώροφου κτιρίου στην θέση του “Χαράματος” σαν εκθεσιακός χώρος\μουσείο, ωδείο, ραδιοφωνικός σταθμός και αναψυκτήριο. Μικρός στίβος και σιντριβάνια. Το συγκεκριμένο έργο πρόκειται στην πράξη για μια διπλή ανάπλαση αφού αφορά και την κεντρική πλατεία Καισαριανής.
Διαβάζοντας κανείς όλα αυτά δεν θα μπορούσε να μην σκεφτεί πως πρόκειται πραγματικά για μία αναβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των κατοίκων. Αν αναρωτηθούμε μεμονωμένα για την κάθε παρέμβαση, δεν μπορούμε να διαφωνήσουμε ούτε με το θέατρο, ούτε με την βιβλιοθήκη, ούτε με τα ωδεία, τα μουσεία και τις αθλητικές εγκαταστάσεις. Παρόλα αυτά, πρέπει να εξετάζουμε κάθε φορά την σκοπιμότητα της εξουσίας πίσω από κάθε έργο, την ιστορία των αναπλάσεων και τη χρήση των λέξεων.
Πίσω από τα ψιλά γράμματα..
Για να καταλάβουμε σε βάθος αυτήν την ανάπλαση πρέπει να δούμε ποιος είναι ο κεντρικός κρατικός σχεδιασμός για την Αθήνα και την Αττική. Η δική μας μελέτη και οπτική γι’ αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η πόλη αλλάζει με βάση την μεγέθυνση της εμπορευματοποίησης, της κερδοφορίας και του ελέγχου σε όλο και μεγαλύτερο επίπεδο. Το νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας – Αττικής (ΡΣΑ) του 2014 διαμορφώνει τα επιμέρους προάστια για διαφορετικές χρήσεις. Χοντρικά μπορούμε να πούμε πως:
η Ανατολική Αθήνα ενδέχεται να γίνει βιτρίνα του καπιταλισμού, βιτρίνα εναλλακτικού τουρισμού (ντόπιου και διεθνούς) με τον Υμηττό να είναι το φιλέτο για διάφορες δραστηριότητες (πεζοπορίες / αναρριχήσεις, ποδηλατοδρόμους, καφετέριες σε δασικά σημεία). Όλα αυτά με έργα που θα συνδέουν τον αστικό ιστό με τους πρόποδες του βουνού με τέτοιο τρόπο που να εξυπηρετεί αυτή τη χρήση.
Τα Νότια προάστια προβλέπονται σαν μία τεράστια ιδιωτική ζώνη κατανάλωσης με το έργο στο Ελληνικό να μιλάει από μόνο του. Ιδιωτικά Πανεπιστήμια, καζίνο, ιδιωτικές παραλίες και αερολιμένες. Έργα προσχεδιασμένα να χρησιμοποιούνται από κόσμο που διαθέτει υψηλό budget και όχι προς ελεύθερη χρήση για όλους και όλες.
Τα Δυτικά προάστια είναι η πίσω αυλή του καπιταλισμού. Η χωματερή της Φυλής που όλο και επεκτείνεται, οι βιομηχανικές δραστηριότητες που ρυπαίνουν και υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής και το μεγάλο διαμετακομιστικό κέντρο του πλανητικού εμπορίου (Πέραμα/Cosco και τα σχέδια για το Θριάσιο). Αποθήκη των πιο φτωχών στρωμάτων σε συνοικίες υπέρ κατοικημένες με μηδενικό πράσινο και χαμηλό βιοτικό επίπεδο. Συνοικίες για τους εργάτες και τις μετανάστριες. Συνοικίες της καύσης σκουπιδιών και των βιομηχανιών.
Το κέντρο αποστειρώνεται όλο και περισσότερο. Η ιστορική του μνήμη μετατρέπεται αποκλειστικά σε εμπόρευμα, οι δημόσιοι χώροι ελαχιστοποιούνται αριθμητικά και ουσιαστικά με τραπεζοκαθίσματα και καταστολή κάθε ελεύθερης και κοινωνικής πρωτοβουλίας. Οι διαδηλώσεις αν δεν πάρουν άδεια ή αν δεν είναι αρκετά μαζικές ώστε να επιβάλλουν την παρουσία της όποιας κοινωνικής ανησυχίας, δεν επιτρέπονται και απαγορεύονται με κάθε τρόπο.
Ο κ. Τάκης Θεοδωρικάκος, δήλωσε: «Πρώτη προτεραιότητα της κυβέρνησης, του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, είναι η εθνική ενότητα και ασφαλώς το ενδιαφέρον για όλες τις γειτονιές της Αθήνας κι ολόκληρης της Ελλάδας. Βρισκόμαστε, σήμερα, στην Καισαριανή. Έχουμε επεξεργαστεί από κοινού με τον Δήμο, ένα πολύ μεγάλο πρόγραμμα έργων, που αναβαθμίζουν αυτήν την ιστορική γειτονιά, ύψους 20 εκατ. ευρώ, την αναδεικνύουν σε υπερ-τοπικό πόλο έλξης, ενδιαφέροντος για Έλληνες, Ευρωπαίους πολίτες, για την ανάδειξη της ιστορικότητας και του πολιτιστικού αποθέματος που έχει αυτή η περιοχή. Έργα πνοής, που θα αναβαθμίσουν το αίσθημα ασφαλείας και τις προοπτικές των κατοίκων της Καισαριανής. Και ειδικά σε αυτόν τον ιστορικό χώρο του Σκοπευτηρίου, ήρθαμε για να αποτίσουμε φόρο τιμής στους εκατοντάδες Έλληνες πατριώτες που εκτελέστηκαν εδώ, στα χρόνια της γερμανικής κατοχής. Είναι ένα αιώνιο μήνυμα αντίστασης, ανεξαρτησίας και ενότητας των Ελλήνων».
Ευχαριστώ, δε θα πάρω!
Συμπερασματικά, λέμε πως δεν μας κάνει εντύπωση αυτή η εξέλιξη διότι είναι μία καπιταλιστική εξέλιξη της πόλης και η έρευνα που την προϋπαντεί φτιαγμένη με αυτά τα κίνητρα. Άρα, από αυτά τα γενικά συμπεράσματα καταλήγουμε στα ειδικά για αυτές τις αναπλάσεις: το σκοπευτήριο και η κεντρική πλατεία Καισαριανής. Οι χώροι πρασίνου από “ανεκμετάλλευτοι” να γίνουν χώροι εναλλακτικού τουρισμού και πολιτιστικά κέντρα. Οι πλατείες από “παρατημένες” να γίνουν χώροι συγκέντρωσης μαγαζιών κι εμπορίου. Η προσέλευση εφόσον έχει οικονομικό αντίτιμο αποκλείει τους πιο φτωχούς από μας, άρα προσελκύει τους πιο οικονομικά ισχυρούς, αυξάνοντας την αγοραστική αξία της γειτονιάς, άρα τα ενοίκια, τις τιμές και συνολικά το κόστος ζωής σε αυτήν. Αλλά ακόμη και χωρίς αντίτιμα, η λειτουργία αυτών των κτιρίων και ο εξοπλισμός που θα τα συνοδεύει (ραδιοφωνικός σταθμός, ωδείο, αναψυκτήριο κλπ), θα φέρουν και security/ φύλακες στο πάρκο για αποφυγή υλικών ζημιών σε αυτά, δημιουργώντας σταδιακά ένα συγκεκριμένο προηγούμενο για μετέπειτα παρεμβάσεις στο χαρακτήρα του σκοπευτηρίου. Ασχέτως λοιπόν από το αν οι παρεμβάσεις μελλοντικά οδηγήσουν σε εκμετάλλευση του χώρου από ιδιώτες ή εργολαβίες, ακόμη κι αν η πρόσβαση στο ωδείο και το θέατρο είναι δωρεάν και η χρήση τους δημοτική, η χρήση του χώρου και η φυσιογνωμία της γειτονιάς αλλάζει και μάλιστα εις βάρος των κατοίκων της και υπέρ των τουριστών.
Παρακολουθώντας την ανάπλαση στην πλατεία Καισαριανής και βλέποντας την πλήρη τσιμεντοποίηση της, ενώ προϋπήρχαν δεσμεύσεις από τον δήμο για μηδενική κοπή δέντρων, επαληθεύουμε την ανησυχία μας για τα πλάνα που μας παρουσιάζουν. Γι’ αυτό αρνούμαστε να πιστέψουμε την δημοτική αρχή στο ότι το έργο είναι φιλολαϊκό, όπως επιμένει να λέει. Δίπλα σε όλα αυτά είναι και τα έργα για τις 2 στάσεις μετρό στη γειτονιά, η μόνιμη παρουσία των μπάτσων στην Ούλωφ Πάλμε, το σινεμά Παλάς που προορίζεται για Σούπερ Μάρκετ. Αυτά είναι για εμάς κάποια από τα προβλήματα των γύρω γειτονιών που συνθέτουν ένα μέλλον πολύ πιο δύσκολο για τους καταπιεσμένους και τη φύση, ένα μέλλον στρωμένο στα μέτρα των real estate, των αφεντικών, και της καταστολής.
Υπάρχει εναλλακτική;
Εμείς λέμε να μην κοπεί κανένα δέντρο, να γκρεμιστούν τα κτίρια που είναι άχρηστα και καμένα – σκοπευτική & Χάραμα), να συντηρηθούν οι υπάρχουσες υποδομές, η παιδική χαρά και τα γήπεδα, το πότισμα και η ελεύθερη και καθημερινή λειτουργία του μουσείου ΕΑΜικής αντίστασης, να γίνουν οι απαραίτητες προσλήψεις προσωπικού για τη συντήρηση του πάρκου και των υποδομών του. Θεωρούμε πως οι δημόσιοι χώροι, τα πάρκα και οι δασικές εκτάσεις έχουν την δική τους αυταξία, είναι δηλαδή κοινωνικά χρήσιμοι επειδή είναι αυτό που είναι. Πράσινοι και προσβάσιμοι από όλους. Η φροντίδα τους και ο σεβασμός ανατροφοδοτούν αυτούς που χρησιμοποιούν τους χώρους και αυτό είναι δείγμα πολιτισμού. Να μην αφήσουμε τους χώρους που μας προσφέρουν τόσα πολλά καθημερινά να γίνουν φιλέτα επιχειρηματικών πλάνων και μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων. Όσο και αν συμφωνεί όλο το φάσμα του “δημοκρατικού” τόξου στην ανάπλαση τόσο μας υπενθυμίζουν πως η εθνική ενότητα είναι ο δρόμος της καπιταλιστικής ανάπτυξης. Έτσι με γνώμονα την ταξική αλληλεγγύη και την αυτοοργάνωση πρέπει όλη η γειτονιά να φτιάξουμε ένα ανάχωμα σε όσα πρόκειται να μας διαλύσουν τα επόμενα χρόνια.
Κάτω τα χέρια από το Σκοπευτήριο
Οι γειτονιές στους ανθρώπους, όχι στα κέρδη
Ανοιχτά κι ελεύθερα άλση και πάρκα
για όλους, όλες και όλα
Υπόγειος Ιλισός
Αναρχική Ομάδα στην Αθήνα
Ιούνιος 2024
